• Mustafa Kemal Mah 2147.Sok No:3 06510 Çankaya/Ankara
  • teb@teb.org.tr

İlaç Kullanımı Hakkında

İlaç Kullanımı Hakkında

Sık Sorulan Sorular

Aşağıda en sık sorulan sorulardan bazılarının yanıtlarını bulacaksınız. Bir sorunuz varsa ve yanıtınızı göremiyorsanız, bize info@eczacinizadanisin.info adresinden e-posta olarak gönderebilir veya  “Bireysel Danışma Formu” sayfasından bize yazabilirsiniz.

İlaçların etkili ve güvenli olması için bazıları aç karnına, bazıları tok karnına alınmalıdır. Bu ifadelerin anlamı:
Aç Karnına Kullanım :
İlaç yemekten en az 1 saat önce veya yemekten 2 saat sonra alınmalıdır. Çünkü, bazı ilaçlar, mide boşken daha iyi emilir veya yiyeceklerle etkileşime girerek etkileri azalabilir.
Örnek: Tiroit ilaçları (levotiroksin), ve bazı osteoporoz ilaçları
Tok Karnına Kullanım:
İlaç yemekten hemen sonra veya en geç 30 dakika içinde alınmalıdır. Çünkü, mideyi korumak, ilacın mideyi tahriş etmesini önlemek veya yiyeceklerle daha iyi emilmesini sağlamak için tok karnına kullanımları uygundur.
Örnek: Ağrı kesiciler, demir takviyeleri, bazı vitaminler.

İlaçlarınızı nasıl kullanmanız gerektiği konusunda Eczacınızdan bireysel bilgi alın çünkü her ilacın kullanımı farklı olabilir.

Genellikle yemek yedikten sonraki ilk 30 dakika içinde “tok karnına” ilaçlar alınmalıdır. Ama her ilaç için bu farklı olabilir. Ambalaj üzerindeki talimata ve eczacının önerisine uyun.

Evet. Özellikle tansiyon, diyabet veya epilepsi gibi kronik hastalıklarda ilaçların düzenli ve aynı saatlerde alınması etkililik açısından çok önemlidir. Hatırlatma için alarm ya da ilaç kutuları kullanabilirsiniz.

Bazı ilaçlar reçetesiz satılabilir ama bu onların her koşulda güvenli olduğu anlamına gelmez. Yanlış ilaç kullanımı, ciddi yan etkilere veya tedavinin başarısız olmasına neden olabilir. Her zaman eczacınıza danışın.

Nemli ortamlardan uzak, orijinal ambalajında ve 18-25 santigrat derecede saklayın. Soğuk zincir gerektiren ilaçları buzdolabında (+2/+8°C) muhafaza edin.

Bitkisel ürünler doğal olabilir ama her zaman zararsız değildir. Eczaneden alınan, ruhsatlı ve standardize edilmiş ürünleri tercih edin. Mutlaka eczacınıza danışın; bazı bitkisel ürünler ilaçlarla etkileşime girebilir.

Bazı besinler masum görünse de ilaçlarla birlikte ciddi etkileşimlere neden olabilir. Lütfen ilacınızı nasıl kullanacağınızı her zaman eczacınıza sorun. Şu şekilde örnekler verebiliriz:

Greyfurt ve Greyfurt Suyu

  • Etkilenen İlaçlar: Kolesterol ilaçları (statinler – özellikle simvastatin, atorvastatin), Tansiyon ilaçları, Antihistaminikler, Bazı psikiyatrik ilaçlar
  • Greyfurt, CYP3A4 enzimini baskılayarak bu ilaçların vücutta birikmesine neden olabilir → zehirlenme veya şiddetli yan etki riski artar.

Süt ve Süt Ürünleri

  • Etkilenen İlaçlar: Tetrasiklin grubu antibiyotikler (tetrasiklin, doksisiklin), Kinolonlar (siprofloksasin gibi)
  • Kalsiyum gibi mineraller, bu ilaçlarla şelat oluşturarak emilimlerini azaltır → ilacın etkisi azalabilir.

Kafein (Kahve, enerji içecekleri, çikolata)

  • Etkilenen İlaçlar: Teofilin, bazı soğuk algınlığı ilaçları, Parasetamol + kafein içeren ağrı kesiciler
  • Kalp çarpıntısı, tansiyon artışı, uyku bozukluğu riskini artırabilir.

Tuz ve Sodyum İçeriği Yüksek Gıdalar

  • Etkilenen İlaçlar: Tansiyon ilaçları, Kortizon içeren ilaçlar
  • İlacın tansiyon düşürücü etkisini azaltabilir. Ödem riskini artırabilir.

Koyu Yeşil Yapraklı Sebzeler (Ispanak, pazı, brokoli)

  • Etkilenen İlaçlar: Varfarin (kan sulandırıcı)
  • Bu sebzeler K vitamini açısından zengindir. Varfarin ile birlikte aşırı miktarda alındığında veya bunlardan hazırlanmış gıda takviyesi ürünlerin birlikte kullanımında pıhtılaşma kontrolü bozulabilir.

Muz ve Diğer Potasyum Zengini Besinler

  • Etkilenen İlaçlar: Potasyum tutucu idrar söktürücüler (spironolakton), ACE inhibitörleri (enalapril, ramipril vb.) Anjiyotensin reseptör blokörleri (valsartan, losartan vb)
  • Fazla potasyum alımı → kalp ritim bozukluğu riski.

İlaçları her zaman bir bardak su ile almak en güvenli yoldur. İlaçla birlikte tüketilecek besin konusunda eczacınıza danışın. Ambalaj içindeki kullanma talimatını mutlaka okuyun.

İlaç tedavisi süresince alkol tüketiminden kaçınmak, tedavinin etkinliği ve güvenliği açısından önemlidir. Alkol kullanımı ile ilaç tedavisinin birlikte yürütülmesi, ciddi sağlık riskleri doğurabilir. Bu nedenle, ilaç kullanırken alkol tüketiminden kaçınılması önemlidir.

Alkol ve İlaç Etkileşimlerinin Risklerini şu başlıklarda örneklendirebiliriz:

  • Karaciğer Üzerindeki Yük: Hem alkol hem de birçok ilaç karaciğerde metabolize edilir. Bu durum, karaciğerin iş yükünü artırarak toksik etkilerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
  • İlaç Etkinliğinin Değişmesi: Alkol, bazı ilaçların etkisini artırabilir veya azaltabilir. Bu da tedavi sürecini olumsuz etkileyebilir.
  • Yan Etkilerin Artması: Alkol, ilaçların yan etkilerini şiddetlendirebilir. Örneğin, sedatif etkili ve kas gevşetici ilaçlarla birlikte alındığında aşırı uyku hali, baş dönmesi ve koordinasyon bozukluğu gibi durumlar ortaya çıkabilir. Bazı antibiyotikler alkolle birlikte alındığında mide bulantısı, kusma ve baş ağrısı gibi yan etkilere neden olabilir. Diyabet ilaçları kullananlarda alkol, kan şekeri seviyelerini etkileyerek hipoglisemi riskini artırabilir.
  • Solunum Problemleri: Bazı ilaçlar, özellikle uyku hapları, sakinleştiriciler ve güçlü ağrı kesiciler (opioidler), merkezi sinir sistemini baskılayarak solunumun yavaşlamasına neden olabilir. Bu ilaçlar alkolle birlikte alındığında, bu etki daha da artar ve ciddi solunum problemlerine yol açabilir. Bu durum, özellikle yaşlılar ve kronik solunum hastalığı olan bireyler için hayati risk oluşturabilir.

İlaçların prospektüslerinde alkolle ilgili uyarılar bulunabilir. Bu bilgileri mutlaka dikkate alın. İlaç kullanırken alkol tüketimi konusunda doktorunuza veya eczacınıza danışın.

Unutmayın, ilaç tedavisi sırasında alkol tüketimi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Sağlığınızı korumak için ilaç kullanırken alkol tüketiminden kaçının ve herhangi bir sorunuz olduğunda sağlık profesyonellerine danışın.

Sağlık uzakta değil: ECZACINLA YANINDA